tutqun

tutqun
sif.
1. Batqın, batmış, batıq (səs haqqında). Mərsiyəxan . . bir neçə nərə çəkib, tutqun səsi ilə çığırdı. Ç.. Tutqun kal səsilə telefon yenə; – Dur gəl, sözüm vardır! – deyir Hüseynə. M. R..
2. məc. Qəmli, kədərli, məyus, pərişan, qəmgin, qaşqabaqlı. Tutqun üz. Tutqun görünüş. – Tutqun, məhzun sima ilə sakit, şirin yatmışdır; Döşündəki az yaradan qan fəvvarə atmışdır. A. S.. Cəlal dəyişmişdir, Cəlal tutqundur; Xəyalı dağınıq, fikri uçqundur. S. V..
3. Açıq olmayan, buludlu. Tutqun hava. Göyün üzü tutqundur. // məc. Kədərləndirici, cansıxıcı, darıxdırıcı. . . Getdikcə hava sərtləşir, tutqun payız ruzgarı sərt bir qışa çevrilməyə başlayırdı. S. R.. Hava tutqun olan kimi Əziz də bikef idi. Ə. Vəl..
4. məc. Üstüörtülü, aydın olmayan, dumanlı, anlaşılmaz. Tutqun iş. – <Bəhlul:> Düşünməli, bir çox tutqun mətləbləri aydınlaşdırmalı oldum. B. Bayramov.
5. Zəif, ölgün, donuq. Yağışın arasında küçələrdə yanan elektrik işıqları tutqun bir ziya nəşr edirdi. S. H.. Çırağın tutqun işığında <Qaragünənin> iri, ətli üzündəki çopurlar daha dərin görünürdü. M. Rz..
6. məc. Gərgin, qızğın. İşin ən tutqun vaxtı, yorğun və əzgin bir halda hisli-paslı paltarın içində Nadir yatmaq üçün evə gəldi. B. T..
7. Açıq olmayan, tünd (rəng haqqında). <Boz Ukrayna qaramalı> əsasən boz, gümüşü, yaxud tutqun polad rəngindədir, belində uzunu ağımtıl zolaq vardır. «Qaramal».

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • buludlu — sif. 1. Buludla örtülmüş, buludla qaplanmış; tutqun. Buludlu hava. – Qatar Sumqayıtdan ötüb sürətini artıranda, buludlu səmada tutqun görünən günəş aşağıya enməkdə idi. M. C.. 2. məc. Qəmgin, kədərli, tutqun mənasında. <Nəbi kişinin>… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • açıq — sif. 1. Qapalı olmayan, örtülü olmayan. Açıq pəncərə. Açıq qutu. Açıq kitab. – Səhər Sona yuxudan ayılıb medalyonu açıq z. gördü. N. N.. // Qıfılsız, bağlı olmayan. Açıq şkaf. Açıq qapı. 2. Örtüksüz, üstü örtülü olmayan, damı olmayan. Açıq səhnə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • çiy — sif. 1. Bişməmiş, bişirilməmiş, qaynadılmamış. Çiy ət. Çiy süd. Çiy su. Çiy kərpic – palçıqdan tutulmuş, bişirilməmiş, xam kərpic. Bina çiy kərpicdən tikilmiş və ağardılmışdı. M. İ.. // Yaxşı bişməmiş, yarıbişmiş, ala bişmiş. Xörəyin əti çiydir.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dumanlı — sif. 1. Dumanla örtülü, duman bürümüş. Dumanlı hava. Dumanlı göy. – Payızın dumanlı bir günü idi. A. Ş.. Mən bir aşiqəm ki, bu çaldığım saz; Dumanlı dağlara səs salacaqdır. Ə. C.. Səsləyir yurdumun şeri, zinəti; Zirvəsi dumanlı o dağlar məni. M.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • qara — 1. 1. sif. Bütün rənglərin ən tündü, ən tutqunu; his, kömür rəngi (ağ ziddi). // sif. Bu rəngdə olan. Qara boya. Qara saç. Qara at. Qara kostyum. – <Musanın nəvəsi> qara papağını qoydu, əlinin pəncəsi ilə bir az qabağa basdı. Qant.. // sif …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • qaşqabaqlı — sif. Acıqlı, hirsli, tutqun üzlü. <Sərxan> gələndə ən qaşqabaqlı adamların belə dodağı qaçırdı. M. İ.. <Tükəzban> əvvəlki kimi qaşqabaqlı z. gəlib öz yerində oturdu. B. T.. <Yalıncaq bəyin> üst başı toz torpaq içində, özü . .… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • solğun — sif. 1. Rəngi qaçmış, rəngi solmuş, soluq. Solğun çöhrə. – <Ovçunun> solğun dodaqları əsir, bir birindən xeyli aralı olan qövsəbənzər qaşları çatılmışdı. M. Rz.. <Mahmudun> solğun sifəti qızarmışdı. S. Vəliyev. // Təravəti getmiş,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • tutqunluq — is. 1. Buludluluq, dumanlılıq; tutqun havanın, göyün vəziyyəti. Göyün üzünü qar havasına məxsus bir tutqunluq bürümüş, şiddətli küləklə qar yağırdı. S. H.. Hər tərəf yaş, duman kimi boz bir tutqunluq içində idi. M. C.. 2. Batqınlıq, batıqlıq,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • yarımkölgə — is. Çox sıx olmayan kölgə, zəif işıqlanmış yer. Yarımkölgədə oturmaq. // Kölgəyə oxşayan şey. Günəş ləkələri əsasən çox tutqun nüvədən və onu əhatə edən az tutqun yarımkölgədən ibarətdir. R. Hüseynov …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • burusux — I (Zəngilan) əyri. – Bu ağaşdan mil olmaz, çox burusuxdu II (Cəbrayıl, Zəngilan) tutqun (hava haqqında). – Böyün hava yaman burusuxdu (Zəngilan) …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”